محصولات گیاهی و ارگانیک ارایشی و بهداشتی
محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی و ارگانیک از نظر ترکیبات، فرآیند تولید و استانداردهای کیفی تفاوتهای عمدهای دارند:
محصولات گیاهی:
– از عصارههای گیاهی مانند برگها، ریشهها و گلها ساخته میشوند.
– ممکن است حاوی برخی مواد نگهدارنده در فرآیند تولید باشند.
– به دلیل استفاده از منابع طبیعی، این محصولات کمتر فرآوری میشوند اما ممکن است همچنان حاوی مقادیری مواد شیمیایی باشند.
محصولات ارگانیک:
– در تولید این محصولات از هیچگونه مواد شیمیایی، کودهای شیمیایی، سموم دفع آفات یا هرگونه افزودنی مصنوعی استفاده نمیشود.
– باید حداقل 95% از مواد تشکیل دهنده آنها قابلیت داشتن منشا ارگانیک داشته باشند.
– این محصولات زیر نظر سازمانهای معتبر و با استانداردهای سختگیرانه تولید و بررسی میشوند.
علاوه بر این، محصولات ارگانیک اغلب از آب معمولی به جای استفاده میکنند از آب گلها (هیدرولاتها) برای افزودن خواص مفید به محصول نهایی استفاده میکنند. از عطرهای طبیعی مانند اسانسهای طبیعی به جای عطرهای مصنوعی استفاده میشود. این تفاوتها سبب میشود که محصولات ارگانیک به طور کلی برای پوست و محیط زیست مفیدتر باشند.
در ادامه محصولات ارگانیک و گیاهی آرایشی و بهداشتی به طور مفصل تشریح می شوند.
محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی از دیرباز در فرهنگ ایرانی جایگاه ویژهای داشتهاند و تا به امروز نیز مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله این محصولات میتوان به روغنهای اساسی، دمنوشهای گیاهی، و مواد طبیعی مختلف اشاره کرد که در تهیه محصولات آرایشی و بهداشتی کاربرد دارند.
یکی از روغنهای پرکاربرد در محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی، روغن لاوندر است که بخاطر خواص آرامبخشیاش شناخته شده است. علاوه بر این، روغن درخت چای نیز برای مقابله با آکنه و سایر مشکلات پوستی استفاده میشود. از دیگر مواد طبیعی مورد استفاده در این محصولات میتوان به زعفران و زردچوبه اشاره کرد که خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی دارند
در فرهنگ ایرانی، استفاده از محصولات طبیعی مانند صابونهای گیاهی، آب گلاب، سنگ پا و پودر سدر (برگ درخت انجیر معابد) برای مراقبت از پوست و مو رایج است. صابونهای گیاهی مراغه با روش سنتی و با استفاده از چربی طبیعی و قلیا ساخته میشوند. آب گلاب نیز به عنوان یک تونر عالی برای پوستهای حساس شناخته شده است و در تابستان به عنوان اسپری صورت برای تازگی و شادابی پوست استفاده میشود
استفاده از این محصولات نه تنها به سلامت و زیبایی پوست و مو کمک میکند بلکه با استفاده از مواد طبیعی و گیاهی، به محیط زیست نیز آسیب کمتری وارد میشود. این رویکرد نشاندهنده ارتباط عمیق بین فرهنگ ایرانی و استفاده از محصولات طبیعی در مراقبتهای زیبایی است.
محصولات آرایشی گیاهی در سراسر جهان به دلیل فواید بالقوهای که برای سلامت پوست و مو ارائه میدهند، محبوبیت بالایی دارند. عواملی مانند بهبود سبک زندگی، افزایش درآمد خانوارها و نگرانیهای رو به رشد نسبت به ظاهر، تقاضا برای این نوع محصولات را افزایش داده است. از سوی دیگر، علاقهمندی روزافزون به مواد تشکیلدهنده گیاهی به عنوان درمان طبیعی برای مشکلات پوست و مو، بازار را به سمت رشد سوق داده است.
مشتریان در سراسر جهان، به ویژه در مناطقی مانند آمریکای شمالی و آسیا و اقیانوسیه، به دنبال محصولات آرایشی گیاهی هستند که عاری از مواد شیمیایی مصنوعی باشند و از مواد طبیعی تولید شوند. آسیا و اقیانوسیه به ویژه به دلیل تقاضای زیاد برای محصولات آرایشی گیاهی رو به رشد است. این رشد توسط عواملی مانند تمایل به استفاده از محصولات سبز و آگاهی مشتریان از مزایای محصولات گیاهی تقویت میشود
بازار جهانی محصولات آرایشی گیاهی همچنین توسط افزایش فروشگاههای خرده فروشی سازمانیافته تقویت میشود که به مشتریان امکان میدهد محصولات را پیش از خرید امتحان کنند. این امر اعتماد به نفس مشتریان را در خرید محصولات گیاهی افزایش میدهد. برخی از فروشگاههای بزرگ مانند والمارت، هدف، و تسکو بخشهای مراقبت شخصی را در فروشگاههای خود ارائه میدهند که محصولات آرایشی گیاهی را نیز شامل میشود
در ایران، این روند نیز مشاهده میشود، که این کشور به سمت محصولات آرایشی گیاهی و طبیعی گرایش پیدا کرده است. افزایش آگاهی در مورد مزایای محصولات طبیعی و گیاهی، به ویژه در بین جوانان و نسلهای جدیدتر، منجر به افزایش تقاضا برای این نوع محصولات شده است.
گیاهان اصلی که در تهیه محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده میشوند، تنوع زیادی دارند و هر کدام خواص مفیدی برای پوست ارائه میدهند. برخی از این گیاهان عبارتند از:
– **بابونه**: به خاطر خواص ضد التهابی و آرامبخشی که دارد، در تهیه محصولات مخصوص پوستهای حساس و التهابی مورد استفاده قرار میگیرد.
– **گزنه**: برای افزایش گردش خون و بهبود وضعیت پوستهای چرب و مستعد آکنه استفاده میشود.
– **گل رز**: به دلیل خواص ضد التهابی و تسکین دهنده، در محصولات آرایشی برای آرامش بخشیدن و ترمیم پوست به کار میرود.
– **روغن درخت چای**: به خاطر خواص ضد باکتریایی قویای که دارد، در محصولات مراقبت از پوست برای درمان و پیشگیری از آکنه استفاده میشود.
– **زنجبیل**: به عنوان یک عنصر گرمکننده و ضد التهاب، در تهیه روغنهای ماساژ و محصولات مراقبت از پوست استفاده میشود تا احساس آرامش و گرما ایجاد کند.
– **به لیمو**: با خواص ضد ویروسی قوی خود، در تهیه مرهمهای تسکیندهنده و ترمیمکننده پوست به کار میرود.
– **نعناع**: برای خنک کردن و تازه کردن پوست استفاده میشود، همچنین در تهیه محصولاتی برای تسکین سردرد به کار میرود.
هر یک از این گیاهان به دلیل خواص منحصر به فردشان در فرمولاسیونهای مختلف محصولات آرایشی و بهداشتی قرار میگیرند تا پاسخگوی نیازهای متفاوت پوست باشند. محصولات حاوی این گیاهان میتوانند به تقویت، ترمیم، و حفاظت از پوست کمک کنند و در عین حال خاصیت زیباییبخشی نیز دارند.
محصولات آرایشی و بهداشتی ارگانیک:
در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی ارگانیک، استفاده از مواد اولیه طبیعی و بدون مواد سنتزی اهمیت بالایی دارد. مواد اولیه مورد استفاده در این نوع محصولات شامل مواد آنتی اکسیدان، عوامل امولسیون کننده، هیدرولاتها و عصارههای گیاهی، مواد حفظ کننده رطوبت، لایه بردارها و مواد فعال سطحی میباشند. آنتی اکسیدانها مانند اسیدهای لیپوئیک و فرولیک، کوآنزیم Q10 و ویتامینهای C و E، برای کاهش رادیکالهای آزاد که فرآیند پیری پوست را تسریع میکنند، استفاده میشوند. عصارههای گیاهی نیز به دلیل خواص ضدباکتری، محکم کنندگی، تقویت کنندگی، مرطوب کنندگی و جوانسازی پوست، به عنوان مواد فعال در فرمولاسیون محصولات طبیعی به کار برده میشوند.
همچنین، مواد اولیهای مانند گلیسیرین، الکلهای چرب، اسیدهای چرب و روغن کرچک در تولید این محصولات کاربرد دارند. گلیسیرین به دلیل خواص نرم کنندگی و جذب رطوبت، به ویژه در محصولات مراقبت از پوست استفاده میشود. الکلهای چرب و اسیدهای چرب به دلیل خواص مرطوب کنندگی و ترمیم پوست مورد استفاده قرار میگیرند و روغن کرچک به عنوان یک عامل مرطوب کننده قوی و تحریک کننده تولید کلاژن، در محصولات مراقبت از پوست به کار برده میشود.
این مواد اولیه نه تنها به دلیل خواص مفید برای پوست بلکه به خاطر ایمنی بیشتر و اثرات کمتر زیانآور نسبت به مواد سنتتیک در محصولات آرایشی و بهداشتی ارگانیک مورد استفاده قرار میگیرند.
در نهایت، حالی که هر دو نوع محصول مزایایی دارند، ارگانیکها به دلیل عدم استفاده از هرگونه مواد شیمیایی مضر برای پوست و محیط زیست، به طور کلی گزینه بهتری هستند. این محصولات میتوانند برای انواع پوست مناسب باشند و به عنوان بخشی از روتین مراقبت روزانه پوست و مو توصیه میشوند.